Lütfen bekleyin..
Yaklaşık bir aydır yumurtaya yapılan zam yaklaşık yüzde 45'i buldu. Batmanlı yumurta toptancıları ise yumurtanın üzerinden bazı kişilerin rant sağladığını iddia etti.
Protein ve besin değeri bakımından önemli bir ürün olan 30'lu yumurta kolisine bir ay içerisinde yüzde 45 civarında zam geldi. Yumurta toptancıları, kış aylarının yaklaştığı dönemlerde yumurta üretimi artmasına rağmen fiyatın yüksek olması kabul edilemez olduğunu hükümetin bir an önce bir çözüm bulmasını istediler.
Batman'da yumurta sektörüyle ilgilenen Ziya Ulhak Yamaç, yumurta fiyatlarındaki yükselişin 4 ana sebep olduğunu söyledi. Yamaç, 'Yumurta fiyatlarının yükselişiyle ilgili 4 tane etken var. Bunlar arz, talep, kartelleşme yapan bazı üreticiler ve bunun siyasi yönü var. Türkiye'de protein kaynağı olarak yumurta çok önemli bir yer teşkil ediyor. Yumurta en fakirinden en zenginine kadar tüketimi olan bir üründür. Bu yüzden yumurta fiyatının yükselmesi özellikle okul çağında çocukları olan aileleri çok fazla etkiliyor. Türkiye'de arz iyi bir durumda ihraca yapılabilecek bir seviyededir. Misal kırmızı ette ihraca yapılacak bir seviyede değiliz. Yumurtada böyle değil yumurtada ihracat yapacak bir seviyedeyiz.' dedi.
Yumurta her zaman ve her kesim tarafından tüketilen bir ürün olduğuna dikkat çeken Yamaç, 'Talep noktasına yaz ile kız arasında pek bir fark yok. Yazında 300 TIR civarı ihracat yapılıyordu şu anda da 300 TIR civarında ihracat yapılıyor. Yaz mevsimine göre şu anda yumurta üretimi daha fazla çünkü kış koşulları sebebiyle dayanma süresi daha fazla olduğu için üreticiler kışın daha fazla üretime yöneliyor. O yüzden fiyatların yükselmesinin bir kısmı buraya bağlı talep biraz daha artmış. Üretim daha fazla artmış.' ifadelerini kullandı.
'Yumurtanın maliyeti 5 lira civarında fakat piyasada 15 ila 20 lira civarında satılıyor'
Türkiye'de yumurta fiyatlarını belirleyen iki tane kooperatifin olduğunu söyleyen Yamaç, konuşmasının devamında şunları kaydetti: 'Birincisi Afyon'da Başmakçı biriside Kayseri'de Kaytaş bunlar kooperatifleşmiş gibi görünüyor fakat üreticilerin tamamının fiyatlarını yönlendirmeyi bunlar yapıyor. Yüksek fiyatlara çıkarmaya çalışıyor. Planlı ve projeli bunları yönlendirme yapıyor. O yüzden Türkiye'deki fiyatlarının artmasının en büyük sebeplerinden ikisi bunlardır. Afyon'daki Başmakçı Kooperatifi birde Kayseri'deki Kaytaş kooperatifi bunlar serbest piyasa ekonomisi dışında birlikte hareket ederek fiyat açıklaması yapıyorlar. Üreticiyi ve tüketiciyi tedirgin ederek fiyatların artmasına sebep oluyorlar. Yumurtanın maliyeti 5 lira civarında fakat piyasada 15 ila 20 lira civarında satılıyor. Çok fahiş bir rakamdır. Hükümetin normalinde buna müdahale etmesi gerekirken demek ki ilgili birimler uyuyor. Ya da bir çıkar bağlantısı olabileceğini düşünüyoruz.'
Hükümetin yumurta fiyatlarına bir çözüm getirmesi gerektiğini belirten Yamaç, 'Yumurta fiyatlarının yükselmesi toplumun tüm bireylerini etkilediği için fakirinden zenginine kadar hükümetin üzerine bir siyasi baskı oluşturduğunu düşünüyorum. Yumurtanın fiyatı yükseldiği zaman insanları hükümete karşı tepkisi artıyor. Çünkü temel gıda (ekmek) gibi bir şeydir. O yüzden onun iyi incelenmesi lazım. Rekabet kuruluna defalarca şikâyetler yapılmasına rağmen bu konuya çözüm bulunmamış. Bir ürünün fiyatı notasında ne devlet fiyat belirleyebilir nede özel sektör veya kooperatif fiyat belirleyebilir. Maalesef Türkiye'de iki tane kooperatif üreticileri yanıltıyor. Bu şekilde büyük bir rant elde ediyorlar. Bu yapay bir fiyat artışıdır. Hükümet müdahale ederse buna bir çözüm bulabilir.' diye konuştu.
'Yumurta zammıyla ilgili hükümetin bir an önce bir çalışma yapması gerekiyor'
Vatandaşlardan Salih Kaya ise, 'Yumurtaya yapılan zamlar ile ilgili tepkiliyiz. Bir veli olarak çocuklarımızın protein ihtiyacını karşılamak için yumurta vermek zorundayız. Yumurta veriyoruz ama zorlanıyoruz. Bundan dolayı tepkiliyiz her gün bu zamlar nereye kadar. Biz zorlansak da alıyoruz ama fakir insanların bu ihtiyaçları nasıl giderilecek. Yumurta zammıyla ilgili hükümetin bir an önce bir çalışma yapması gerekiyor. Gerekli mercilerin bununla ilgili bir düzenleme yapması gerekiyor. Fiyatların iyileştirilmesi gerekiyor. Özellikle fakir kesimlerin protein olarak alabilecekleri yumurtadır. Bu zam ile birlikte yumurta alamazlarsa ne yiyecekler. Fakirler aç mı kalsınlar.' şeklinde tepki gösterdi. (M. Sait Çelik - İLKHA)
